(ភ្នំពេញ)៖ អ្នកនាំពាក្យរាជ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានគូសរំលេចពី តម្លៃនៃកិច្ចព្រមព្រៀង ឈប់បាញ់ដែលតម្រូវ ឱ្យមានការអត់ធ្មត់ ស្ងប់ស្ងៀម កុំឱ្យការផ្ទុះអាវុធ តែសកម្មខ្លាំង ខាងផ្នែកការទូត។ ដូចមហាជនដឹង ទាំងអស់គ្នា សូរគ្រាប់កាំភ្លើង បានស្ងប់ស្ងាត់ រយៈពេលជាង១ខែហើយ ពោលគឺចាប់តាំង ពីបទឈប់បាញ់ចូល ជាធរមានកាលពីពាក់ កណ្ដាលអធ្រាត្រ ថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥។
កិច្ចព្រមព្រៀង ឈប់បាញ់នេះ កើតឡើងដោយ សារតែគំនិតផ្តួចផ្ដើម និងការសម្របសម្រួល ដោយផ្ទាល់ពីសំណាក់ ប្រធានាធិបតី សហរដ្ឋអាមេរិក ឯកឧត្តម ដូណាល់ ជេ ត្រាំ តាមរយៈកិច្ច ប្រជុំពិសេសនៅ ទីក្រុងពូត្រាឆាយ៉ា ដែលមានប្រទេស ម៉ាឡេស៊ី ក្នុងនាមជាប្រធាន អាស៊ានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ ហើយនិងមានការ ចូលរួមយ៉ាង សកម្មពីប្រទេសចិន។
ក្នុងសន្នីទសារព័ត៌មាន នាព្រឹកថ្ងៃទី៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្តម ប៉ែន បូណា អ្នកនាំពាក្យ រាជរដ្ឋាភិបាល បានរម្លឹកបន្ថែមថា ចាប់តាំងពីបទ ឈប់បាញ់ចូលជា ធរមានមក រាល់វិនាទី រាល់នាទី រាល់ម៉ោង និងរាល់ថ្ងៃ យើងអាចទប់ ស្កាត់បានមិនឱ្យ មានមនុស្សស្លាប់ មិនឱ្យមាន មនុស្សរបួស មិនឱ្យមានការ ខូចខាតថ្មីៗទៀត ទាំងផ្នែកយោធា និងស៊ីវិល។
ឯកឧត្តម អ្នកនាំពាក្យ រាជរដ្ឋាភិបាល បានសង្កត់ធ្ងន់ថា «នេះគឺជាហេតុផល ដែលរាជរដ្ឋាភិបាល ខិតខំគោរពកិច្ច ព្រមព្រៀងឈប់ បាញ់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់។ ពីព្រោះអ្វី ពីព្រោះថ្នាក់ដឹកនាំ របស់យើងផ្ដល់តម្លៃ ខ្ពស់ដល់ជីវិតមនុស្ស និងសុខសន្តិភាព សម្រាប់ប្រទេសជាតិ និងប្រជាពលរដ្ឋ។ ទោះជាយ៉ាងណា រាជរដ្ឋាភិបាល មិនដែលធ្វេស ប្រហែសសូម្បី តែ១វិនាទីឡើយ ចំពោះការការពារ អធិបតេយ្យភាពជាតិ និងបូរណភាពទឹកដី ខ្ញុំសូមកត់សម្គាល់ថា នៅពេលដែលបទ ឈប់បាញ់ចូលជាធរមាន ការផ្ទុះអាវុធមិនមែន ជាមធ្យោបាយ ដើម្បីដោះស្រាយ បញ្ហាទៀតឡើយ»។ ផ្ទុយទៅវិញ បើមានការផ្ទុះ អាវុធជាយថាហេតុ ណាមួយកើតឡើង ភាគីដែលបង្កនឹង ក្លាយជាអ្នកបំផ្លាញ កិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់ បំផ្លាញសន្តិភាព និងបំផ្លាញកិច្ច ខិតខំប្រែងការទូត ទាំងឡាយដែល បានធ្វើកន្លងមក ហើយមិនត្រឹមតែ បាត់បង់ការគាំទ្រពី អន្តរជាតិប៉ុណ្ណោះទេ តែប្រទេសនោះក៏ នឹងត្រូវគេដាក់ឱ្យទទួល ខុសត្រូវចំពោះ សោកនាដកម្មនានា ដែលកើតឡើង។ ហេតុដូច្នេះ ហើយបានជានៅ ក្នុងដំណាក់កាល នៃការអនុវត្តបទ ឈប់បាញ់សមរភូមិ ប្រដាប់អាវុធត្រូវ បង្វែរមកជាសមរ ភូមិការទូតវិញ និងកិច្ចពិភាក្សា គ្នារកដំណោះស្រាយ ដោយសន្តិវិធី។
កិច្ចប្រជុំគណៈ កម្មាធិការព្រំដែនទូទៅ កម្ពុជា ថៃ GCB កិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការ ព្រំដែនថ្នាក់យោធ ភូមិកម្ពុជា ថៃ RBC ដែលបានធ្វើជា បន្តបន្ទាប់កន្លងទៅនេះ និងគម្រោងដែល នឹងបន្តធ្វើនាពេល ខាងមុខនេះ គឺជាឧទាហរណ៍ស្រាប់។ ក្រៅ
ពីកិច្ចប្រជុំទាំងនោះ សកម្មភាពការទូតក៏ បានធ្វើយ៉ាងមមា ញឹកដែលមានដូចជា ការៀបចំដំណើរ បេសក កម្មរបស់អង្គទូត ក្រុមអ្នកសង្កេត ការណ៍បណ្ដោះអាសន្ន IOT(Interim Observer Team) ដែលមានសមាសភាព ជាអនុព័ន្ធយោធា បរទេសប្រចាំកម្ពុជា ត្រូវបានរៀបចំឡើងជា ច្រើនលើកច្រើនសា ទៅកាន់តំបន់ព្រំដែន មានជម្លោះ និងទីតាំងដែល មានការខូចខាត ការប្រាស្រ័យទាក់ទង គ្នាជាប្រចាំរវាង ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលកម្ពុជា ម៉ាឡេស៊ី ថៃ ក៏នៅតែបន្តធ្វើ ការរៀបចំកិច្ចប្រជុំ ជាមួយអង្គទូតនានា ប្រចាំកម្ពុជា ក៏ត្រូវបានរៀបចំធ្វើ ជាច្រើនលើក ខណៈដែលជំនួប ជាច្រើនទៀត ត្រូវបានធ្វើនៅឯ ក្រៅប្រទេសដើម្បី បង្ហាញពីការពិត ដល់សហគមន៍ អន្តរជាតិ។
ការតវ៉ានិងកំណត់ ទូតទៅកាន់ភាគីថៃ និងភាគីពាក់ព័ន្ធ ក៏ត្រូវបានធ្វើជាច្រើន លើកច្រើនសា ចំណែកថ្នាក់ ដឹកនាំកំពូលរបស់ យើងវិញមិនថានៅ ក្នុងប្រទេសឬក្រៅប្រទេសទេ តែងតែធ្វើសកម្មភាព ការទូតយ៉ាង សកម្មបំផុតពាក់ព័ន្ធ ជម្លោះព្រំដែននេះ អាចនិយាយដោយខ្លីថា គ្រប់មធ្យោបាយ ការទូតទាំងអស់ និងច្បាប់អន្តរជាតិ ត្រូវបានប្រើប្រាស់ យ៉ាងសកម្ម។
ឯកឧត្តម ប៉ែន បូណា អ្នកនាំពាក្យ រាជរដ្ឋាភិបាល ក៏បានបញ្ជាក់ជូនថា ដំណោះស្រាយបញ្ហា ព្រំដែនគឺត្រូវ ឈរលើយន្កការ បច្ចេកទេសច្បាប់ ដែលមានការទទួល ស្គាល់ជាអន្តរជាតិ ហើយដែលមានការ ព្រមព្រៀងពីភាគីទាំងពីរ មិនអាចមានភាគី ណាមួយទៅកំណត់ ព្រំដែនជាឯកតោ ភាគីបានឡើយ។ ហេតុដូច្នេះហើយ បានជារាជរដ្ឋាភិបាល ផ្ដោតខ្លាំងទៅលើ សកម្មភាពការទូត និងច្បាប់អន្តរជាតិ ដោយសារនេះជា ជម្រើសល្អបំផុត ពីព្រោះវាជាជម្រើស ដែលអាចការពារ បូរណភាពទឹកដីផង និងការពារសន្តិភាពផង៕
