(ភ្នំបេញ)៖ រដ្ឋសភានៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ បានបន្តសម័យ ប្រជុំរដ្ឋសភាលើកទី៤ នីតិកាលទី៧ ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ សម្តេចមហារដ្ឋ សភាធិការធិបតី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភា នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដោយមានវត្តមានសមាជិក សមាជិការដ្ឋសភា ពេលផ្ដើមសម័យប្រជុំចំនួន ១២០រូប ដោយមានរបៀបវារៈ ពិភាក្សានិងអនុម័ត សេចក្តីព្រាងច្បាប់ចំនួនពីរ មាន សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្ដីពី វិសោធនកម្មច្បាប់ ស្តីពីសញ្ជាតិ និងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពី ការអនុម័តយល់ ព្រមលើកិច្ចព្រម ព្រៀងស្តីពីការអភិរក្ស និងការប្រើប្រាស់ជីវៈ ចម្រុះសមុទ្រប្រកបដោយចីរភាព នៅក្រៅដែនយុត្តា ធិការជាតិ ក្រោមអនុសញ្ញា សហប្រជាជាតិ ស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ។
១,ការពិភាក្សានិងអនុម័ត សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្ដីពី វិសោធនកម្មច្បាប់ ស្តីពីសញ្ជាតិ។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ មានពីរមាត្រា។ យោងតាមសេចក្តី ថ្លែងហេតុរបស់ រាជរដ្ឋាភិបាល បានពន្យល់ថា នាពេលថ្មីៗនេះ ប្រទេសជាតិកំពុងស្ថិត ក្នុងស្ថានភាពតានតឹង និងកំពុងប្រឈមនឹង ការឈ្លានពានទឹកដី ពីសំណាក់រដ្ឋបរទេស បែរជាមានប្រជាពលរដ្ឋ ខ្មែរមួយចំនួនតូច ជាពិសេសក្រុម ដែលកំពុងរស់នៅក្រៅប្រទេស បានធ្វើសកម្មភាព ចូលរួមនិងឃុបឃិត ជាមួយនឹងបរទេស ប្រព្រឹត្តអំពើក្បត់ជាតិ និងធ្វើសកម្មភាព បណ្តាលឱ្យប៉ះ ពាល់ដល់សេចក្តី សុខសាន្តរបស់ប្រជារាស្ត្រ និងសន្តិសុខជាតិ យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ព្រមទាំងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ ដល់ឧតមរបយោជន៍ របស់ជាតិ ខណៈពេលដែលរាជ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បាននិងកំពុងខិតខំក សាងខឿនការពារជាតិ និងអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមជាតិ ដោយមានការគាំ ទ្រពេញលេញពី សម្តេចអគ្គមហា សេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
អាស្រ័យហេតុនេះ ផ្អែកតាមមាត្រា១៥៣ថ្មី នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជា ណាចក្រកម្ពុជា និង សម្តេចមហា រដ្ឋសភាធិការធិបតី យួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភា នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា តាមសេចក្តីស្នើសុំ របស់តំណាងរាស្ត្រទាំង១២៥រូប បានផ្តើមគំនិតរួមគ្នា ធ្វើវិសោធនកម្មមាត្រា៣៣ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សម្រាប់ជាមូលដ្ឋាន គតិយុត្ត អនុញ្ញាតឱ្យមានការដក សញ្ជាតិខ្មែរ ដើម្បីបន្សុទ្ធនូវទឹកចិត្តស្នេហា ជាតិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ចំពោះជាតិ មាតុភូមិ និងប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងគោលដៅលើក កម្ពស់ឧត្តមគតិជាតិ មនសិការស្នេហាជាតិ និងភាពស្មោះត្រង់ ដោយភាពស្ម័គ្រស្មោះ ការពារជាតិរបស់ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ គ្រប់រូបចំពោះជាតិ មាតុភូមិ និងប្រជាជនកម្ពុជា នៅគ្រប់កាលៈទេសៈទាំងអស់។
ទន្ទឹមនេះ ការដកសញ្ជាតិខ្មែរនៅ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មិនមែនជាសញ្ញាណ ថ្មីនោះឡើយ ដោយហេតុថា ច្បាប់ខ្មែរនាសម័យមុន ក៏បានកំណត់អំពី ការដកសញ្ជាតិផងដែរ។ ចំពោះក្របខ័ណ្ឌច្បាប់នៃ បណ្តាប្រទេសលើសកល លោកចំនួនប្រមាណ ១៥០ប្រទេស ក៏មានច្បាប់ស្តីពី បណ្តាលឱ្យខូតខាត ដល់ឧត្តមប្រយោជន៍ របស់ប្រទេសជាតិ និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ សន្តិសុខជាតិនិងតម្លៃជាតិ សាសន៍របស់ប្រទេសខ្លួន ដូចជា សាធារណរដ្ឋបារាំង ចក្រភពអង់គ្លេស សហរដ្ឋអាម៉េរិក សហព័ន្ធអាល្លឺម៉ង់ សហធនរដ្ឋអូស្ត្រាលី សាធារណរដ្ឋអ៊ីតាលី សាធារណរដ្ឋបែលហ្ស៊ិក សាធារណរដ្ឋឥណ្ឌា សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ សាធារណរដ្ឋសិង្ហបុរី និងបណ្តាប្រទេសជាច្រើនទៀត។
សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តី ពីវិសោធនកម្មច្បាប់ ស្តីពីសញ្ជាតិ នឹងផ្តល់ប្រយោជន៍ សំខាន់ៗដូចជា ធ្វើឱ្យច្បាប់ស្តីពីសញ្ជាតិ ស្របតាមមាត្រា៣៣ថ្មី នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ជាឧបករណ៍គតិយុត្ត សំខាន់មួយ ដើម្បីធានាបាននូវសន្តិភាព ខឿនការពារជាតិ ឯកភាពជាតិ អធិបតេយ្យ បូរណភាពទឹកដី សន្តិសុខជាតិ និងឧត្តមប្រយោជន៍ជាតិ។
ជាក្របខ័ណ្ឌគតិយុត្តដ៏ រឹងមាំក្នុងការទប់ស្កាត់ និងប្រឆាំងការជ្រៀតជ្រែក ពីខាងក្រៅចូលក្នុងកិច្ចការ ផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា ជាពិសេសការប្រឆាំង នឹងអំពើក្បត់ជាតិនិង អំពើឃុបឃិតជា មួយរដ្ឋបរទេស ឬភ្នាក់ងារបរទេស។ ពង្រឹងនូវការអនុវត្ត កាតព្វកិច្ចជាប្រជាពលរដ្ឋ ខ្មែរស្របតាមមាត្រា៤៩ថ្មី នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ពង្រឹងការអនុវត្ត នៃការទទួលបានសញ្ជាតិខ្មែរ ស្របតាមនីតិវិធីនៃច្បាប់នេះ។ ពង្រឹងភាពស្មោះត្រង់ចំពោះជាតិ មនសិការស្នេហាជាតិ និងឧត្តមប្រយោជន៍ជាតិ។ ការដកសញ្ជាតិខ្មែរ គឺជាការកាត់ផ្តាច់ ចំណងគតិយុត្តនិង នយោបាយចំពោះជន ដែលក្បត់ជាតិតែប៉ុណ្ណោះ។ ចូលរួមផ្តល់ព័ត៌មានដល់ អន្តរជាតិឱ្យមានការ ប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះជន ដែលត្រូវបានដកសញ្ជាតិ ដោយសារការគំរាមកំហែង ឬការប៉ះពាល់ដល់ សន្តិសុខនៃពិភពលោក។
ក្រោយពីបានពិភាក្សា យ៉ាងផលផុសតាមនី តិវិធីអង្គរដ្ឋសភាបាន អនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្ដីពី វិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីសញ្ជាតិ ដោយសំឡេងយល់ ព្រមចំនួន១២០នៃ ចំនួនសមាជិករដ្ឋសភាចូល រួមប្រជុំ១២០រូប។
២,ការពិភាក្សានិងអនុម័ត សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពី ការអនុម័តយល់ព្រម លើកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការ អភិរក្ស និងការប្រើប្រាស់ ជីវៈចម្រុះសមុទ្រ ប្រកបដោយចីរភាព នៅក្រៅដែនយុត្តាធិការជាតិ ក្រោមអនុសញ្ញាសហ ប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់ នេះមាន៣មាត្រា។
ឈរលើមូលដ្ឋាន នៃសមិទ្ធផលដែល ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សម្រេចបានក្នុងរយៈពេល ២៥ឆ្នាំកន្លងមក ក្នុងក្របខ័ណ្ឌ នៃយុទ្ធសាស្ត្រត្រីកោណ និងយុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណ ទាំង៤ដំណាក់កាល រាជរដ្ឋាភិបាលនីតិកាល ទី៧នៃរដ្ឋសភា បានដាក់ចេញនូវ យុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណ ដំណាក់កាលទី១ ដើម្បីកំណើន ការងារ សមធម៌ ប្រសិទ្ធភាព និងចីរភាព សំដៅឆ្លើយតបនឹង បំណងប្រាថ្នារបស់ ប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងដំណើរឈានឆ្ពោះទៅ សម្រេចបាននូវ ចក្ខុវិស័យកម្ពុជាឆ្នាំ២០៥០។
ផ្អែកលើមូលដ្ឋាន ដ៏រឹងមាំនៃគោល នយោបាយនិងយុទ្ធសាស្ត្រ ជាតិដែលនៅជាធរមាន និងការចង្អុល បង្ហាញដោយយុទ្ធ សាស្ត្របញ្ចកោណ ដំណាក់កាលទី១ រាជរដ្ឋាភិបាលដែលមាន ក្រសួងបរិស្ថានជាសេនាធិការ បានរៀបចំនូវយុទ្ធសាស្រ្ត ចក្រាវិស័យបរិស្ថាន ឆ្នាំ២០២៣-២០២៨ ក្នុងគោលបំណង តម្រង់ទិសនិងចង្អុលបង្ហាញ ការងារជាអាទិភាព ក្នុងការធានាឱ្យបាននូវចីរ ភាពបរិស្ថាននិង សុក្រឹតកម្មបរិស្ថានកិច្ច ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹង ការប្រែប្រួលអាកាស ធាតុនិងលើកកម្ពស់ សេដ្ឋកិច្ចបៃតង សំដៅសម្រេចឱ្យបាន នូវគោលដៅនៃយុទ្ធសាស្ត្រ បញ្ចកោណ គឺជាប្រទេសអព្យា ក្រឹតកាបួនត្រឹមឆ្នាំ២០៥០។ ជាងនេះទៅទៀត រាជរដ្ឋាភិបាល បាននិងកំពុង ពង្រឹងនិងពង្រីក ទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ សំដៅលើកកម្ពស់ កិត្តិយសជាតិលើឆាក អន្តរជាតិនិងកៀរគរ ធនធានក្រៅ ប្រទេសយកមក បម្រើឱ្យផលប្រយោជន៍ជាតិ។
កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីកា រអភិរក្សនិងការ ប្រើប្រាស់ជីវៈចម្រុះ សមុទ្រប្រកបដោយ ចីរភាពនៅក្រៅដែន យុត្តាធិការជាតិក្រោម អនុសញ្ញាសហប្រជាជាតិ ស្តីពីច្បាប់សមុទ្រនេះ មានគោលបំណង ធានាដល់ការអភិរក្ស និងការប្រើប្រាស់ ប្រកបដោយចីរភាព នូវជីវៈចម្រុះសមុទ្រ នៅក្រៅដែនយុត្តាធិការ ជាតិសម្រាប់ពេលបច្ចុប្បន្ន និង អនាគត។ រាជរដ្ឋាភិបាលបាន ឯកភាពផ្តល់សិទ្ធិ ប្រទានជូនក្រសួងបរិស្ថាន តាមរយៈលិខិតលេខ៤៦ សប្រទ ចុះថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ធ្វើជាតំណាង រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចុះហត្ថលេខាលើ កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពី ការអភិរក្សនិងការ ប្រើប្រាស់ជីវៈចម្រុះសមុទ្រ ប្រកបដោយចីរភាពនៅក្រៅ ដែនយុត្តាធិការជាតិ នៅក្នុងកំឡុងនៃ សន្និសីទអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីមហាសមុទ្រលើកទី៣ នៅទីក្រុងនីសនៃសាធារណរដ្ឋបារាំង។
ក្រោយពីបានពិភាក្សា យ៉ាងល្អិតល្អន់តាមនីតិវិធី អង្គរដ្ឋសភាអនុម័ត យល់ព្រមលើកិច្ច ព្រមព្រៀងស្តីពីការអភិរក្ស និងការប្រើប្រាស់ជីវៈ ចម្រុះសមុទ្រប្រកប ដោយចីរភាព នៅក្រៅដែនយុត្តាធិការជាតិ ក្រោមអនុសញ្ញាសហប្រជា ជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ ចំនួន១១៩សំឡេងនៃចំនួន សមាជិករដ្ឋសភាចូលរួម ប្រជុំ១២០រូប៕
