(ភ្នំពេញ)៖ កិច្ចប្រជុំប្រធានសភាស្រ្តីលើកទី១៥ ដែលសម្តេចមហារដ្ឋសភាធិការធិបតី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភានៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ចូលរួមប្រជុំជាមួយបណ្តា ប្រធានសភាជាស្រ្តីមកពី៣០ ប្រទេសក្នុងពិភពលោក បានបិទបញ្ចប់ដោយ ជោគជ័យនិងអត្ថន័យ នៅរសៀលដែលជាពេល រាត្រីនៅកម្ពុជា ក្នុងថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥។
កិច្ចប្រជុំប្រធានសភាស្រ្តីលើកទី១៥ ដែលរៀបចំឡើងដោយ សហភាពអន្តរសភា (IPU) សហការជាមួយសភាប្រទេសស្វីស បានជំរុញឱ្យមានការ យកចិត្តទុកដាក់បន្តទៀត លើសមភាពយេនឌ័រ ខណៈពិភពលោកអបអរខួបលើកទី៣០ នៃសេចក្តីថ្លែងការណ៍ និងវេទិកាសម្រាប់សកម្មភាព ទីក្រុងប៉េកាំង ដែលត្រូវបានចាត់ទុក ជាប្លង់មេសម្រាប់សិទ្ធិស្ត្រី ព្រមទាំងខួប ១០ ឆ្នាំនៃគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ ប្រកបដោយចីរភាព (SDGs) និង២៥ឆ្នាំចាប់តាំង ពីការអនុម័តរបៀបវារៈស្ត្រី សន្តិភាព និងសន្តិសុខរបស់ អង្គការសហប្រជាជាតិ។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ សម្តេចប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជា បានអញ្ជើញថ្លែងបទអន្តរគមន៍ចំនួនពីរលើក។ លើកទី១នៅក្នុងសម័យប្រជុំលើកទី១ ក្រោមមូលបទ«ការដឹកនាំដើម្បីសន្តិភាពរួម និងមានចីរភាព »។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ សម្តេចប្រធានរដ្ឋសភា បានលើកឡើងថា ពិភពលោកបច្ចុប្បន្ន កំពុងស្ថិតនៅចំណុចរបត់ដ៏សំខាន់មួយដែលប្រឈមទៅនឹងជម្រើសមួយដ៏លំបាក៖ ត្រូវការសន្តិភាព ឬសង្រ្គាម? តើត្រូវគោរពច្បាប់អន្តរជាតិ ឬបណ្តោយឱ្យមានការធ្លាក់ចុះ? តើយើងត្រូវការនូវ វិបុលភាពរួម ឬ ការគិតបំផ្លិចបំផ្លាញដោយមានអ្នកឈ្នះ និងអ្នកចាញ់?។
សម្តេចប្រធានរដ្ឋសភា បានមានប្រសាសន៍បន្តថា ការចុះខ្សោយនៃអភិបាលកិច្ចសកល និងការមិនគោរពច្បាប់អន្តរជាតិ បានគំរាមកំហែងដល់សន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅទូទាំងពិភពលោក។ សម្តេចរដ្ឋសភាធិបតី ឃួន សុដារី បញ្ជាក់ថា“យើងចាំបាច់ត្រូវឈរ ជាមួយគ្នាឱ្យរឹងមាំក្នុង ការការពារច្បាប់អន្តរជាតិ ធម្មនុញ្ញអង្គការសហ ប្រជាជាតិ និងប្រព័ន្ធពហុភាគីនិយម ដែលទាំងអស់នេះ ជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃសន្តិភាព”។ ជាមួយគ្នានេះ សម្តេចក៏បានគូសបញ្ជាក់ពី បេះដូងស្រឡាញ់សន្តិភាព របស់កម្ពុជាផងដែរ។
សម្តេចរដ្ឋសភាធិបតី បានលើកឡើងថា បច្ចុប្បន្នស្ត្រីកម្ពុជាបម្រើការងារ យ៉ាងល្អប្រសើរក្នុងបេសក កម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលជាវិភាគទាន របស់ស្រ្តីកម្ពុជាឆ្លុះបញ្ចាំង ពីបេះដូងនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ដើម្បីសន្តិភាពនិងការស្រឡាញ់ សន្តិភាពរបស់កម្ពុជា។ បទអន្តរាគមន៍របស់ សម្តេចប្រធានរដ្ឋសភាមួយទៀត នៅក្នុងសម័យប្រជុំលើកទី២ ជុំវិញ បញ្ហាប្រឈមថ្មីៗ កំពុងជះឥទ្ធិពលដល់សន្តិភាព ដោយបរិយាបន្ននិងយូរអង្វែង និងមាគ៌ាឆ្ពោះទៅមុខ លើប្រធានបទ «ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ មិនមានការប្រកាន់ភេទ ហើយបង្កផលប៉ះ ពាល់ដូចគ្នាចំពោះស្ត្រី និងបុរស» ។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ សម្តេចប្រធានរដ្ឋសភា បានលើកឡើងថា ការប្រែប្រួសអាកាសធាតុ កំពុងបង្កការគំរាមកំហែង យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិភាព និងសន្តិសុខពិភពលោក។ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុបាន បង្កផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង ដល់សន្តិសុខមនុស្សជាតិ ជាពិសេសជីវភាព រស់នៅរបស់ប្រជាជន។ ការប្រែប្រួលអាកាស ធាតុមានផលប៉ះពាល់ដល់ក្រុមមនុស្សផ្សេងៗគ្នា អាស្រ័យលើកម្រិតនៃភាពធន់ និងការសម្របខ្លួន របស់ពួកគេ។ស្ត្រី និងក្មេងស្រីប្រឈមនឹងហានិភ័យ និងបន្ទុកធ្ងន់ ហើយមិនសមាមាត្រ ជាមួយបុរសឡើយ។
ដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យលើ ស្រ្តីនិងកុមារពីការប្រែប្រួល អាកាសធាតុនេះ សម្តេចប្រធានរដ្ឋសភា បានផ្តល់នូវ អនុសាសន៍ទំាងបីចំណុច រួមមាន ទី១ គេត្រូវបញ្ចូលគោល នយោបាយឆ្លើយតបនឹងយេនឌ័រ ទី២ ត្រូវពង្រឹងភាពជាអ្នកដឹកនាំ របស់ស្រ្តីទៅក្នុងប្រព័ន្ធ អភិបាលកិច្ចធនធានធម្មជាតិ និងការអភិវឌ្ឍ ប្រកបដោយចីរភាព ដែលកិច្ចការ នេះអាចធ្វើទៅបានលុះត្រាតែ មានការគាំទ្រយ៉ាងពេញ លេញពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ និងទី៣ គេត្រូវជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ និងភាពជាដៃគូពីភាគីពាក់ព័ន្ធនានា ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងការ ប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាបន្ន។
សូមបញ្ជាក់ថាក្រោយពីបញ្ចប់ ការចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូល ប្រធានសភាស្រ្តីលើក ទី១៥នេះហើយ គណៈប្រតិភូជាន់ខ្ពស់សភាកម្ពុជា ដឹកនាំដោយសម្តេចរដ្ឋសភាធិបតី ឃួន សុដារី នឹងអញ្ជើញចូល រួមសន្និសីទប្រធានសភាពិភពលោក លើកទី៦ ដែលប្រារព្ធធ្វើនៅក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស បន្តទៀត៕
